نظام رتبهبندی سازمان کنفرانس اسلامی (OIC)
در سالهای اخیر سازمان کنفرانس اسلامی که از 57 کشور اسلامی تشکیل شده است، با هدف بهبود و ارتقاء جایگاه دانشگاههای جهان اسلام، اقدام به طراحی نظام ارزشیابی و رتبهبندی ویژه ای تحت عنوان نظام رتبهبندی دانشگاههای جهان اسلام نموده است. حدود یک پنجم جمعیت دنیا را مسلمانان تشکیل میدهند که جمعیتی حدود 3/1 تا 4/1 میلیارد نفر را در بر میگیرند. در میان کشورهای اسلامی بیشترین رشد تعداد مقاله بهترتیب مربوط به کشور ترکیه، ایران و مصر است. در نشست سال 2005 میلادی سازمان کنفرانس اسلامی در مکه مکرمه این حقیقت مطرح شد که متاسفانه تعداد بسیار کمی از دانشگاههای جهان اسلام در فهرست 500 دانشگاه برتر دنیا قرار دارند و بدین ترتیب این ایده شکل گرفت که کشورهای جهان اسلام خود اقدام به طراحی و ابداع یک نظام ویژه جهترتبهبندی دانشگاههای جهان اسلام نمایند. در همان جلسه مقرر گردید که 20 دانشگاه برتر جهان اسلام توسط بانک سازمان کنفرانس اسلامی مورد حمایت مالی قرار گیرند تا امکان ارتقای رتبه آنها در سایررتبهبندیهای جهانی نیز فراهم گردد. روشها و شاخصهای این نظام رتبهبندی در اجلاس سال 2006 و 2007 تدوین شد و در آخر نهایی گردید .
شاخصهای این نظام رتبهبندی شامل موارد پنجگانه زیر است :
1. شاخص ارزیابی فعالیتهای پژوهشی با وزن 50 %
2. شاخص ارزیابی فعالیتهای آموزشی با وزن 30 %
3. شاخص ارزیابی وجه بین الملل با وزن 7 %
4. شاخص ارزیابی امکانات با وزن 3 %
5. شاخص ارزیابی فعالیتهای اجتماعی اقتصادی با وزن 10 %
هرکدام از این حیطهها نیز به زیر موضوعاتی تقسیم میشوند که شامل موارد زیر است :
الف) شاخصهای ارزیابی فعالیتهای پژوهشی
1. کیفیت پژوهشی بر حسب متوسط تعداد ارجاعات به تعداد مقالات منتشر شده
2. کارآیی پژوهشی بر حسب تعداد مقالات منتشر شده بر تعداد اعضای هیئت علمی موسسه
3. حجم پژوهش بر حسب تعداد مقالات منتشر شده در سال ارزشیابی
4. نرخ رشد کیفیت پژوهشی برحسب فرمول تعریف شده
5. نرخ رشد کارایی پژوهشی برحسب فرمول تعریف شده
6. جوایز برحسب تعداد جوایز اخذ شده توسط موسسه
ب) شاخصهای ارزیابی فعالیتهای آموزشی
1. تعداد اعضای هیئت علمی موفق به اخذ جوایز
2. تعداد اساتید پر استناد در (ISI) و (ISC)
3. نسبت اعضای هیئت علمی دارای مدرک دکترا به کل اعضای هیئت علمی
4. تعداد دانش آموختگان موفق به اخذ جوایز علمی
5. تعداد دانش آموختگان پر استناد در (ISI) و (ISC)
6. نسبت اعضای هیئت علمی به دانشجو
7. نسبت دانشجویان تحصیلات تکمیلی به کل دانشجویان
8. نرخ رشد دانشجویان تحصیلات تکمیلی
9. نسبت دانشجویان موفق به اخذ جوایز بین الملل
ج) شاخصهای ارزیابی وجهه بین المللی
1. نسبت اعضای هیئت علمی بین المللی به کل اعضای هیئت علمی
2. نسبت دانشجویان بین المللی به کل دانشجویان
3. نسبت اعضای هیئت علمی دارای مدرک دکتری خارجی به کل اعضای هیئت علمی دارای دکتری
4. تعداد کنفرانسهای بین المللی برگزار شده توسط دانشگاه
5. تعداد همکاریهای بینالمللی انجام شده
د) شاخصهای امکانات
1. سرانه تعداد عناوین کتاب به ازای هر دانشجو
2. تعداد مجلات و نشریات ادواری
3. تعداد موسسات و مراکز تحقیقاتی وابسته به دانشگاه
ه) شاخصهای معیار اقتصادی اجتماعی
1. نسبت درآمد حاصل از قراردادها، مشاورهها به کل درآمد دانشگاه
2. تعداد کل دورههای بازآموزی برگزارشده
3. نسبت تعداد دانشجویان شرکت کننده در پروژههای کارآفرینی و ارتباط با صنعت به کل دانشجویان